رمضانیه‌های مشهد قدیم
تاریخ انتشار: ۱۴ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۶۹۸۱۳۱
در مشهدالرضا(ع)، ماه مبارک رمضان با آداب و رسوم محلی، پیوندی دیرینه دارد؛ مردم این دیار هم مانند مسلمانان همه دنیا، رسوم و آیین‌های خود را با آداب روزه‌داری وفق داده‌اند و در کنار انجام واجبات، هنوز هم به آنها پایبند هستند.
به گزارش قدس آنلاین، ماه رمضان، ماه عبادت و بندگی خدا در کنار تمام جاذبه‌های معنوی‌اش، برای همه پر است از خاطرات شیرینی که با آداب و رسوم خاص این ماه درآمیخته؛ طعم غذاهایش، حال و هوای دورهمی‌هایش، حتی آداب اجتماعی و نذرهایش با بقیه سال توفیر دارد؛ اصلاً شیرین‌تر است و آدم راحت‌تر می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند و از وجودش لذت ببرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در مشهدالرضا(ع)، ماه مبارک رمضان با آداب و رسوم محلی، پیوندی دیرینه دارد؛ مردم این دیار هم مانند مسلمانان همه دنیا، رسوم و آیین‌های خود را با آداب روزه‌داری وفق داده‌اند و در کنار انجام واجبات، هنوز هم به آنها پایبند هستند؛ آداب و رسومی که محور اصلی تمام آنها، انجام یک فریضه یا دستورالعمل شرعی است. حتماً همه شما طعم خوش همراه شدن با آیین‌های محلی در ماه مبارک رمضان را چشیده‌اید؛ در نخستین یادداشت صفحه اول رواق در سال ۱۴۰۱ش و البته در نخستین روز ماه مبارک رمضان می‌خواهیم با هم سری به شهر امام رضا(ع) در سده‌های گذشته بزنیم و ببینیم مجاوران و همسایگان علی بن موسی‌الرضا(ع) چگونه ماه مبارک رمضان را سپری و از مواهب آن بهره‌مند می‌شدند.
از قنبرخوانی تا توپ افطار
بیشتر گزارش‌هایی که درباره آداب و رسوم ایرانیان و از جمله اهالی مشهد در ماه مبارک رمضان داریم، توسط جهانگردان ثبت و ضبط شده است؛ افرادی مانند «شاردن»، «کمپفر»، «کاتوف»، «پترو دلاواله»، «فوروکاوا»، «ماساهارو» و «رنه دالمانی» که در دوره‌های مختلف تاریخی، از عهد صفویه تا قاجار، گذرشان به ایران افتاده است و درباره آداب ماه رمضان در کشور ما، مطالب متنوعی نوشته و نقل کرده‌اند.
در همه این گزارش‌ها، آداب ماه مبارک رمضان به جماعت برگزار می‌شود. در واقع ماه مبارک رمضان فرصتی است برای توجه به یکدیگر، از برگزاری مراسم افطاری بگیرید تا دوره‌های قرآن و مانند آن. مثلاً در دوره صفویه، رسمی در ایام شهادت امیرمؤمنان(ع) در ایران برقرار بود که به آن «قنبرخوانی» می‌گفتند و از مهم‌ترین مراسم عزاداری محسوب می‌شد.
قنبرخوانی در واقع نوعی تعزیه‌خوانی مصیبت شهادت امام علی(ع) بود و در مشهدالرضا(ع) تا دوره قاجار در تکایا و هیئت‌های مذهبی رواج داشت. این رسم دیرینه، تنها منحصر به روضه‌خوانی و عزاداری نمی‌شد و در آن اطعام صورت می‌گرفت و برای کمک به فقیران و نیازمندان، برنامه‌های ویژه‌ای تدارک می‌دیدند. «کاتوف» جهانگرد روس در سفرنامه خود، دورهمی‌های پس از افطار را یکی از جذاب‌ترین دورهمی‌های جهان می‌نامد که بر پایه تلاوت قرآن کریم شکل می‌گرفت و محل آموزش‌های دینی و البته صله رحم و دید و بازدیدهای خانوادگی هم بود.
کمپفر، پزشک و طبیعیدان آلمانی که در عهد شاه سلیمان صفوی به ایران سفر کرده است، از شلیک توپ افطار سخن به میان می‌آورد؛ شلیکی بدون گلوله که برای اعلام زمان افطار به مردم از دوره صفویه و در شهرهایی که دارای این ابزار جنگی بودند مانند شهر مشهد رایج شد. بر اساس گزارش دالمانی، در مشهد دوره قاجار، پخت شیرینی‌های مخصوص ماه مبارک رمضان مانند زولبیا و بامیه رایج بود.
رسم‌های ویژه مجاوران
در کنار این رسومات که بیشتر جنبه عمومی در میان ایرانیان داشت، مجاوران حرم رضوی در این ماه، سنت‌ها و آداب خاص خودشان را هم داشتند. شب‌زنده‌داری حرم رضوی یکی از مهم‌ترین برنامه‌های مجاوران بارگاه ثامن‌الحجج(ع) بود. این برنامه‌ها بیشتر به صورت گروهی و با قرائت ادعیه معروف و توصیه شده در ماه مبارک رمضان برگزار می‌شد؛ حضور جمعیت در حرم به گونه‌ای بود که با وجود رسم بستن درهای حرم هنگام شب، در ماه رمضان برنامه تغییر می‌کرد و مردم می‌توانستند تا سحر در حرم بمانند و از موهبت و معنویت عبادت در حرم رضوی برخوردار شوند.
جلسات قرائت قرآن مشهدی‌ها نیز قدمتی بسیار طولانی دارد و احتمالاً از دوره صفویه به این سو، انسجام و نظم خاصی به خود گرفته است. این جلسات به دو دسته زنانه و مردانه تقسیم می‌شد و زمان برگزاری آنها عموماً پس از افطار بود. در جلسات قرآن، افزون بر تصحیح و آموزش تلاوت کلام خدا، تعلیم احکام شرعی نیز رواج داشت و طلاب علوم دینی مشهد مسئولیت این کار را عهده‌دار بودند.
رسم «آش قل هوالله» بر بستر همین جلسات مذهبی در مشهد شکل گرفت که هنوز هم در برخی از دوره‌های قرآن ماه مبارک رمضان این شهر برقرار است. طبق این رسم، کسی که در نوبت تلاوت قرآنش به سوره توحید می‌رسید، باید آشی را با کیفیتی خاص و با عنوان «قل هوالله» تهیه و بین اعضای جلسه توزیع می‌کرد. انتخاب سوره توحید برای انجام این رسم دیرینه، خود نشان از هوشمندی و توجه ویژه مجاوران حرم رضوی به مقوله‌های اعتقادی دارد.
انتهای پیام/
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: ماه رمضان در مشهد ماه رمضان در مشهد ماه مبارک رمضان آداب و رسوم حرم رضوی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۹۸۱۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کار قرآنی در شمار مبارک‌ترین کارهای اسلامی و جهادی است
به گزارش خبرگزاری مهر، رهبر معظم انقلاب در پاسخ به نامه حجت‌الاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در خصوص جزئیات حرکت هم‌افزای ملی زندگی با آیه‌ها، نکات زیر را مرقوم فرمودند:
بسمه تعالی
کار قرآنی در شمار مبارک‌ترین کارهای اسلامی و جهادی است. مراقب باشید در نیمه‌ی راه رها نشود.
پیگیری نکردن کارها و روزآمد نکردن برنامه‌ریزی‌ها آفت بزرگ سرفصل‌های شوق‌انگیز است.
در باب قرآن، کار لازم ابتدایی، فهم معانی کلام خداوند است و البته حفظ هم بسیار مهم است.
گفتنی است؛ پویش ملی زندگی با آیه‌ها با محوریت حفظ موضوعی آیاتی از قرآن کریم در ماه رمضان با مشارکت بیش از ۱۰ میلیون نفر و محوریت ۳۰ آیه کلام الله مجید برگزار شد.
کد خبر 6095677
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد