به نقل از «دانا»

آداب و رسوم مردم استان مرکزی در ماه میهمانی خدا+تصاویر

تاریخ انتشار: ۲۷ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۶۰۵۰۴۸

رمضان یکی از مناسبت های اسلامی است که پس از ورود به ایران رنگ و بویی ایرانی به خود گرفت و مردم این سرزمین، آیین های رمضان را به شیوه خود برگزار می‌کنند. در این گزارش نگاهی داریم به آیین های رمضانی مردم استان مرکزی؛ همراه ما باشید.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از دیار آفتاب؛ مردم ایران، از دیرباز مانند هر تمدن دیرینه ‌ای، برای بسیاری از مناسبت های ملی و مذهبی خود، آیین های ویژه‌ای برگزار می‌کردند که پس از ورود اسلام به ایران بسیاری از مناسبت ها، رنگ و بوی مذهبی به خود گرفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رمضان یکی از مناسبت های اسلامی است که پس از ورود به ایران رنگ و بویی ایرانی به خود گرفت و مردم این سرزمین، آیین های رمضان را به شیوه خود برگزار می‌کنند.

در این گزارش نگاهی داریم به آیین های رمضانی مردم استان مرکزی؛ همراه ما باشید.

خانه تکانی

در خمین و بسیاری از روستاهای آن رسم بر این است که قبل از آمدن ماه رمضان خانه تکانی می‌کنند و همانگونه که برای بهار طبیعت آماده می‌شوند این بار هم خود را برای بهار قرآن آماده می‌سازند.

کلوخ اندازان

آیین ویژه ای به نام کلوخ اندازان، در بین خانواده های فراهانی و بخش هایی از استان مرکزی مرسوم است که معمولا در آخرین روز ماه شعبان انجام می شود. در این آیین، بزرگ هر فامیل اغلب به عنوان عصرانه آش رشته تدارک می دید و با جمع کردن خویشان دور هم، به میمنت و مبارکی آمدن ماه میهمانی خدا، جشن کوچکی را برگزار می کرد.

رؤیت حلول ماه رمضان

یکی  از آداب و رسوم محلی در شهرستان خمین در ماه مبارک رمضان این است که جوانان این شهرستان از سه روز مانده به این ماه مبارک به بلندترین ارتفاع در شهر خود می روند و در انتظار حلول ماه، شب ‌زنده داری می‌کنند. در این مراسم، جوانان پس از دیدن ماه، با ندای‌الله اکبر، خبر از حلول ماه مبارک رمضان می‌دهند.

هدیه ماه رمضان

«سر زبانی» نام هدیه‌ای است که قبل از فرا رسیدن این ماه پر برکت خانواده‌های روستایی به نوجوانانی اهدا می‌کنند که برای اولین بار می‌خواهند روزه بگیرند تا آنان را برای روزه گرفتن تشویق کنند.

سحر خوانی

یکی دیگر از آداب و رسوم محلی مخصوص ماه مبارک رمضان در شهرستان خمین، سحر خوانی است. در این مراسم، هر شب نوجوانی بر بام خانه ای در محله خود می رود و با کوبیدن بر یک طبل و خواندن مناجات، سحرخوانی را آغاز می کند.

هر چه زمان به پایان سحر و طلوع خورشید نزدیک می‌شود، کوبیدن چوب بر طبل سریع تر می‌شود تا روزه‌داران بدانند دیگر وقت اذان است و باید از خوردن پرهیز کنند و برای اقامه نماز آماده شوند. با رسیدن وقت اذان، نوجوان اذان گفتن بر بام خانه را آغاز می کند.

همچنین برگزاری آیین سحرخوانی یکی از سنن رایج منطقه فراهان است. اغلب سحرخوانان از بین افرادی انتخاب می شدند که با سواد و خوش صدا باشند و با اشعار ادبی، مناجات و دعاها آشنایی کامل داشته باشند.

سحرخوانان از شب اول ماه مبارک رمضان بر پشت بام خانه مسجد و یا تکایا رفته با قرائت دعا و شعرهایی با مضامین تسبیح و مدح پروردگار رحمت و شفقت خواهی و طلب بخشش و آمرزش را تا اذان صبح ادامه می دادند.

آیین بیدار باش سحری در برخی از مناطق روستایی شهرستان دلیجان و محلات با رسم «سحر خون» همراه بوده به طوری که فردی با رفتن بر بام، صدای خروس در می آورده و فردی نیز به عنوان جارچی، کوبه منازل را می کوبیده و با قرائت بلند آیات وحی و سردادن اذان، مردم را بیدار می کرده تا سحری بخورند و به عبادت بپردازند.

آیین سحرخوانی امروزه از بلندگوی مساجد در استان مرکزی اجرا می شود و سحرخوانان محلی بیشتر در مناطق روستایی رسوم گذشته را زنده نگه می دارند.

خوراکی های ماه رمضان

پختن غذاهای محلی مانند شله زرد ،حلوای شیره انگور، شیر برنج و حلیم در هنگام افطار از رسوم مردم خمین است. در روستای «فرنق» هم قبل از آمدن ماه رمضان سه نوع نان خانگی مخصوص ماه رمضان به نام های «فطیر شیر»، «نان گرده» و «نان شاطه»می‌پزند. برگزاری ختم قرآن و افطاری دادن نیز یکی دیگر از رسومی است که مردم خمین همچنان به آن پایبند هستند.

زنان روستایی تفرش در غروب روز ۲۱ ماه رمضان آیین حلواپزان برگزار می کنند و بخش اعظم این حلواها در بین مردم توزیع و بخش دیگر برای روز عید فطر نگهداری می شود.

افطاری دادن

افطاری دادن به دوستان، خویشان و آشنایان از دیگر امور پسندیده و متداول در سطح استان است و در این شب نشینی ها ضمن پذیرایی با چای و میوه و سایر تنقلات، مطالبی در مورد آداب و فضایل و برکات مختلف این ماه روحانی و مسائل دینی مطرح می شود.

دستگیری از فقرا و نیازمندان و بخشش مال و طعام در ایام رمضان از خصلت های خوب مردم این خطه است و بسیاری از خیران در مساجد با انداختن سفره های افطار در این باور و سنت اصیل مشارکت می کنند.

مراسم «شب افطاری»

همچنین «شب افطاری» یکی دیگر از آداب و رسوم مخصوص ماه مبارک رمضان در استان مرکزی است که می توان گفت در بیشتر شهرهای استان به صورت رسمی پابرجا است.

طبق رسم شب افطاری، در خانواده هایی که دختری را عقد کرده دارند مرسوم است که در یکی از شب های ماه مبارک رمضان خانواده داماد برای خانواده عروس به اصطلاح افطاری می برند. خانواده داماد با آماده کردن طبقی از چند نوع غذا، شیرینی و یک هدیه که مخصوص عروس است به خانه عروس می روند و آن شب را در منزل او سپری می کنند.

آهوآهو

سنت دیرینه "آهو آهو" یکی از آداب متداول در روستای خورهه شهرستان محلات‌ است که شامگاه چهاردهم ماه رمضان و در شب تولد امام حسن(ع) برگزار می‌شود.

براساس این سنت قدیمی با تاریک شدن هوا نوجوانان و کودکان در دسته‌های مجزا به‌ در خانه‌ها می‌روند و یکی از اعضای گروه که‌ از همه بزرگتر است با صدای بلند اشعاری را می‌خواند و دیگران با صدای بلند "اهواهو" می‌کنند.

این گروه ها معمولا به در منازلی می‌روند که دارای فرزند خردسال پسر باشند و وقتی که اشعار خوانده شد، معمولا پسر کوچک خانواده مقداری آجیل و تنقلات برای اعضای گروه می‌آورد و اگر پسر خانواده با تاخیر اقدام به آوردن تنقلات کند این گروه اشعارشان را که حالتی فولکور دارد تکرار می‌کنند.

شب های نیمه

در روستای سینقان شهرستان دلیجان به شب های ۱۳ تا ۱۵ رمضان، «شب های نیمه» گویند. در این شب ها پسر بچه های کوچک سینقانی در گروه های ده نفری در مرکز روستا جمع شده، بعد از افطار در کوچه ها به راه افتاده و با خواندن اشعار خاصی، آجیل (نخودچی، کشمش، نقل، نبات و ...) جمع می کنند.

زنجیرزنی

در روستای زر و بعضی دیگر از نقاط دلیجان در شب ۲۱ ماه رمضان، مراسم سینه زنی و زنجیر زنی مشابه روزهای تاسوعا و عاشورا در خیابان ها انجام می گیرد. در روز بیست و یکم رمضان اهالی نراق دلیجان، نخل ها را برداشته و مشابه عزاداری امام حسین(ع) در روز عاشورا به سینه زنی، زنجیرزنی و ... می پردازند، با این تفاوت که دیگر کفن نمی پوشند.

الم ترانی

آیین "الم ترانی" از جمله مراسم های سنتی و مذهبی است که در ماه مبارک رمضان در شهرستان ساوه برگزار می‌شود.

این مراسم در شب‌های پایانی ماه مبارک رمضان بویژه آخرین چهارشنبه این ماه بعد از اقامه نماز مغرب و عشاء توسط عده‌ای از جوانان و نوجوانان ساوجی برگزار می‌شود.

شرکت‌کنندگان دراین آیین که تعدادشان به حدود ‪ ۱۰نفر می‌رسد با اجتماع در مقابل خانه‌های خویشان و همسایگان به اجرای این برنامه می‌پردازنند.

آنان هم صدا با هم اشعاری سرمی‌دهند و درادامه نام یکی ازفرزندان خانه‌ای که درمقابل آن اجتماع کرده‌اند را به نیکی ندا می‌دهند.

آنگاه جوانان و نوجوانان شرکت‌کننده درمراسم"الم ترانی" با گفتن عبارت "یاثواب، یاجواب" برای گرفتن انعام ازصاحب خانه به انتظار می‌ایستند. دراین مرحله از برنامه "الم‌ترانی" صاحب خانه با خوشرویی و گشاده‌دستی و تقدیم شیرینی و تنقلات و احیانا وجه نقد از جوانان ونوجوانان شرکت‌کننده در مراسم به گرمی پذیرایی می‌کند.

عیدی دادن در روز عید فطر

از دیگر آیین مردم ساوه در روز عید سعید فطر، فرستادن عیدی توسط تازه داماد به خانه همسر خود است. مطابق این سنت دیرینه در روز عید فطر، تازه داماد عیدانه نامزدش شامل میوه های فصل، پارچه لباسی، یک تکه جواهر و شیرینی را به خانه پدر عروس می برد.

همچنین بانوان شهرستان ساوه در روز عید سعید فطر به صورت دسته جمعی به خانه فردی که جلسات ختم قرآن در طول ماه مبارک رمضان در منزل او برگزار شده می روند و با دادن هدیه و شیرینی، از او تشکر می کنند.

گزارش از علیرضا نجمی

انتهای پیام/

 

منبع: دانا

کلیدواژه: ماه مبارک رمضان آیین های رمضان مناسبت ها استان مرکزی آداب و رسوم روز عید ماه رمضان عید فطر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۶۰۵۰۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روایتی از نامهربانی مردم با یار مهربان + فیلم

"کتاب" یار مهربانی است که با بی‌مهری مردم روبه رو‌ست و همین سبب سرانه پایین مطالعه در کشور شده است. - اخبار استانها -

به‌گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، با همه‌گیر شدن فضای مجازی رفته رفته انس مردم با کتاب و مطالعه کم و دور شد، به طوری که هستند کسانی که در روز و هفته حتی صفحه‌ای از کتاب را مطالعه نکرده و با این یار مهربان نامانوس هستند.

ایام نوروز فرصت مناسبی است تا مردم به ویژه جوانان و نوجوانان با مراجعه به کتاب ساعاتی را به مطالعه بپردازند هرچند طبق آمار سرانه مطالعه در کشور وضعیت چندان خوبی ندارد، این درحالیست که اوضاع حوزه کتابخانه‌ها و مراجعه مردم به کتابخانه‌های عمومی استان نیز وضعیت متفاوتی از اوضاع نامطلوب مطالعه در کشور ندارد.

یکی از آقایان اراکی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم درباره مطالعه خود اظهار داشت: بهترین یار، دوست و مونس کتاب است و 100 درصد مطالعه دارم، به لحاظ اینکه مدرس دانشگاه هستم می‌طلبد روزمره مطالعه کتاب‌های تخصصی را داشته باشیم.

وی ادامه داد: ما هفته‌ای را به نام کتاب و کتابخوانی داریم بنابراین سرانه کتاب و محصول فرهنگی باید در سبد خانوده‌ها قرار داشته باشد، هرچند رسانه‌ چاپی، روزنامه، رساله‌ها معقوله‌هایی هستند که در سبد روزانه اساتید و دانشجوها قرار دارد، بنده روزانه 5 ساعت را مطالعه دارم.

این همشهری اراکی در ادامه عنوان کرد: قبلا از فضای کتابخانه عمومی به ویژه از قسمت مخزن استفاده می‌کردم اما الان از آنجایی که رشته بنده علوم ارتباطات است و کتاب‌های تخصصی این حوزه در کتابخانه‌های عمومی اراک وجود ندارد از این فضا استفاده نمی‌کنم.

یکی از بانوان اراکی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اراک درباره وضعیت مطالعه خود اظهار داشت: مطالعه به طور سواد و آگاهی افراد را بالا می‌برد به همین منظور هفته‌ای دو الی سه کتاب مطالعه دارم و از کتاب‌های مختلف از جمله مذهبی و رمان و غیره برای مطالعه بیشتر استفاده می‌کنم.

وی ادامه داد: گاهی اوقات با فرزندان خود، فضای کتابخانه عمومی را برای مطالعه انتخاب می‌کنیم چراکه فضای مناسب کتابخانه آرامش خاصی دارد و بچه‌ها بیشتر به کتابخوانی و مطالعه علاقه پیدا خواهند کرد.

یکی دیگر از آقایان اراکی در مصاحبه با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: حدودا در هفته دو ساعت مطالعه دارد و از کتاب‌های مذهبی و کتب‌ درسی و کتب مربوط به رشته کاری برای مطالعه استفاده می‌کند و ممکن است به دلیل مشغله کاری امکان مطالعه روزانه و مستمر وجود نداشته باشد.

وی افزود: فضای کتابخانه عمومی برای مطالعه بسیار مناسب است و افراد می‌توانند برای تمرکز بیشتر از این فضا برای مطالعه استفاده کنند، قبلا بنده از فضای کتابخانه عمومی برای مطالعه استفاده می‌کردم اما به دلیل مشغله کاری امکان استفاده از این فضتا وجود ندارد و در هر زمان و مکانی فرصت داشته باشم مطالعه می‌کنم.

از دیگر بانوان اراکی در این باره اظهار داشت: هفته‌ای یک داستان کوتاه می‌خوانم و این داستان کوتاه را برای دوستان و آشنایان خود رد فضای مجازی ارسال می‌کنم. برای ضبط داستان کوتاه حداقل 20 دقیقه زمان نیاز است و حتی برای اینکه بدون تپق باشد معمولا یک ساعت طول می‌کشد.

وی بیان کرد: قبلا گاهی از کتابخانه عمومی نزدیک منزل برای مطالعه استفاده می‌کردم اما الان آرامش فضای منزل را برای مطالعه ترجیح می‌دهم و اینکه ممکن است شرایط فراهم نباشد تا از کتابخانه عمومی استفاده کنم اما در منزل هر زمانی که فرصت داشته باشم مطالعه می‌کنم.

فعالیت 86 کتابخانه شهری و روستایی در کل استان مرکزی

علی گودرزی، مدیرکل کتابخانه‌های استان مرکزی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: در حال حاضر کتابخانه‌های عمومی استان مرکزی با بیش از 70 خدمت فرهنگی، هنری، اجتماعی و اقتصادی در حال خدمت به مردم سرزمین آفتاب هستند، 86 کتابخانه شهری و روستایی در کل استان  و یک کتابخانه سیار در پنج روستا مشغول خدمت رسانی هستند.

وی افزود: کتابخانه مرکزی شهر اراک به عنوان بزرگترین کتابخانه مرکزی جهان اسلام و کتابخانه عمومی خاورمیانه و غرب آسیا بزرگترین کتابخانه عمومی کشور در آینده‌ای نزدیک اتفاق نوین و جدیدی را در سطح فرهنگی، هنری و اجتماعی ایجاد خواهد کرد.

مدیرکل کتابخانه‌های استان مرکزی تصریح کرد: فضای این کتابخانه با ریزفضای بسیار متعدد و خدمات بسیار متنوع و گونانگونی که قرار است ارائه دهد می‌تواند در ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی خطه مفاخر و مشاهیر نقش مهمی را ایفا کند و تاثیرگذار باشد، امیدواریم با افتتاح این کتابخانه اتفاق نو و فصل جدید از فعالیت‌ها در استان مرکزی و شهر اراک آغاز شود.

عضویت بیش از 10 میلیون نفر در کتابخانه های عمومی کشور

مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در گفت‌وگو باخبرنگار تسنیم اظهار داشت: در سراسر کشور حدود 3 هزار و 800 کتابخانه وجود دارد که حدود یک هزار کتابخانه خصوصی و مشارکتی است و بیش از 2 هزار و 700 کتابخانه نهادی است که مستقیما زیر نظر نهاد کتابخانه‌ها اداره می‌شود.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور افزود: گسترده‌ترین شبکه فرهنگی در کشور را برای خدمات عمومی نیز کتابخانه‌های عمومی ارائه‌ می‌کنند، اعضای قطعی عضو کتابخانه‌ها بیش از 10 میلیون نفر است که بیش از 2.5 میلیون نفر از افراد فعالیت و تراکنش عضویت امانت دارند، این تعداد غیر از اعضایی است که خدمات دیگری از کتابخانه دریافت می‌کنند.

.

گزارش از فاطمه ساریخانی

انتهای پیام/711/