به نقل از «دانا»

نوستالژی‌های رمضانی در بهشت مردم‌شناسان

تاریخ انتشار: ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۷۸۷۰۱۴

ماه رمضان از گذشته‌های دور با آداب و سنن خاصی در کرمانشاه همراه بوده و مردمان این خطه که به دلیل تنوع آداب و رسوم و سنن و مذاهب به بهشت مردم شناسان معروف است همچون دیگر نقاط در ماه مهمانی خدا رسوم پسندیده‌ای دارند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ مرصاد ، ماه رمضان برای مسلمان به ویژه مسلمانان ایرانی تنها یک آیین مذهبی نیست و به یک فرهنگ در بین اقوام مختلف تبدیل شده است و هر ایرانی مسلمانی آیین های رمضان را متناسب با عقاید و باورهای خود به جای می آورد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 البته این نکته را نیز باید مد نظر قرار داد که بسیاری از آیین ها و آداب ماه مبارک رمضان که از دیر باز مرسوم بوده اند، با ورود تکنولوژی های جدید یا در آستانه فراموشی قرار دارند یا به فراموشی سپرده شده اند.

شاید به مروز زمان رمضان  آداب و شکل و شمایلی دیگر گرفته باشد اما هنوز هم همان حال و هوای گذشته را برای مومنان روزه دار تداعی می کند، و با پیچیدن نوای دعای سحر در کوچه ها و خیابانها دست های دعا به آسمان بلند می شود تا «بخوانیم او را و اجابت کند ما را».

هنوز هم عطر خوراکی های بومی حس نوستالژیک رمضان های کودکی را در ذهن روزه داران تداعی می کند

با وجودی که طی سالهای اخیر بسیاری از آیین های رمضانی به فراموشی سپرده شده اما هنوز هم عطر دل پذیر نان روغنی و نان برنجی کرمانشاهی با روغن حیوانی حس نوستالژیک رمضان های کودکی را در ذهن مومنان تداعی می کند.

سالهای پیش از این که جمعیت کرمانشاه در مرکز شهر بود و کرمانشاه وسعت و گستردگی فعلی را نداشت، مردم برای بیدار کردن قوم و خویش که اغلب در فاصله های بسیار کوتاه و نزدیک به هم زندگی می کردند، به درب منزل آنها می رفتند و یا اگر همسایه دیوار به دیوار بودند از سر دیوار یکدیگر را صدا می کردند تا سحر را خواب نمانند.

کرمانشاه به دلیل تنوع فرهنگی در مناسبت های مختلف به «بهشت مردم شناسان» شهره است

کرمانشاه نیز چون دیگر مناطق کشور در مناسبت های مختلف فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود را دارد و این آداب و رسوم از جایگاه ویژه ای بین مردم این دیار برخوردار است و به دلیل همین تنوع فرهنگی در آداب و رسوم به «بهشت مردم شناسان» شهره است که از زیباترین های این آداب و رسوم می توان به آیین های کرمانشاهیان در ماه مبارک رمضان اشاره کرد.

از جمله رسوم مردم کرمانشاه در ماه رمضان پخت غذاهای بومی و محلی و گذاشتن آنها بر خوان های سحری و افطاری است و در این ماه بازار غذاهای سنتی و محلی به راه است.

چشیدن طعم لذیذ خوراک های محلی بر سر سفره افطار کرمانشاهیان

علی رغم کم رنگ شدن بسیاری از آیین ها هنوز هم اگر به عنوان میهمان سر سفره افطار کرمانشاهی ها بنشینید می توانید طعم لذیذ و خوشایند خوراک هایی چون بژی، خورشت خلال، خوراک چنگال، شیربرنج، کوفته کرمانشاهی، حلیم با روغن کرمانشاهی و آش معروف عباسعلی را بچشید.

رضا موزونی، یکی از پژوهشگران کرمانشاهی در فرهنگ عامه در خصوص آداب و رسوم کرمانشاهیان در ماه مبارک رمضان به خبرنگار مرصاد گفت: مردم متدین کرمانشاه نیز چون دیگر مسلمانان کشورمان با آغاز ماه رجب و شعبان خود را مهیای ورود به ماه مبارک رمضان می کردند و چند روز پیش از ماه مبارک رمضان به روزه داری می پرداختند تا آماده ورود به ماه میهمانی خدا شوند.

برقراری صلح و آشتی در بین اقوام و خویشان توسط ریش سفیدهای فامیل

وی زدودن کینه و کدورت در بین نزدیکان و برقراری صلح و آشتی توسط ریش سفیدهای خانواده در بین کسانی که از هم کینه ای به دل داشتند را از دیگر آیین های کرمانشاهیان پیش از ماه مبارک دانست و گفت: آنها معتقد بودند که هیچ کسی نباید با کینه و کدورت وارد این مبارک شود.

وی در ادامه با بیان اینکه ماه مبارک رمضان در فرهنگ عامه کرمانشاه جایگاه ویژه ای دارد، گفت: مردم کرمانشاه همانند دیگر استانهای کشور از همان شب اول بر پشت بام ها می رفتند و برای رویت هلال ماه چشم ها را به آسمان می دوختند.

مردم با نگاه معنوی به اولین کسی که هلال ماه را ببیند نظر می کنند

موزونی افزود: معمولا دیدن هلال ماه برای هرکسی هیجان انگیز است و اولین کسی که بتواند ماه رمضان را ببیند و آن را به دیگران نشان بدهد، مورد تحسین خاصی قرار گرفته و مردم با نگاه معنوی او را نظاره می کردند.

این پژوهشگر فرهنگ عامه یادآور شد: از دیرباز صمیمیت بین مردم کرمانشاه زبانزد بود و حتی در گذشته نمود بیشتری داشت و در ماه مبارک رمضان این صمیمیت دوچندان می شد.

مومنان کرمانشاهی هنگام سحر با «ده نگ کردن» همدیگر را از خواب بیدار می کردند

موزونی گفت: در مواقع سحر معمولا همدیگر را از خواب بیدار می کردند وبه این کار در اصطلاح عامه «ده نگ کردن» می گویند و در اینجا به معنای خبر دادن است.

وی خاطر نشان کرد: مردم کرمانشاه برای افطار سعی می کنند میزبان روزه داران باشند واگر کسی به هر دلیلی نتواند روزه بگیرد، سعی می کنند با میزبانی روزه داران در افطار در ثواب این ماه شریک باشد.

این پژوهشگر فرهنگ عامه کرمانشاه افزود: مردم کرمانشاه بیشتر به کشاورزی مشغول بودند و در حالی که روزه دار بودند وظایف روزانه خود را انجام می دادند وحتی اگر در تابستان هم باشد به کارهای کشاورزی خود می رسند.

خوش صداترین فرد آبادی در هنگام سحر و افطار بر بام خانه می رفت و اذان می گفت

وی با اشاره به اینکه در گذشته های دور در روستاها یا شهرها با نواختن طبل های بزرگ یا شلیک توپ مردم را برای سحر بیدار می کردند، یادآور شد: همچنین در موقع اذان کسی که صدای خوش داشت روی پشت بام می رفت و اذان می گفت و قبل از آن چند بار با صدای بلند نزدیک شدن اذان را به اهالی آبادی اطلاع می دهد.

موزونی ادامه داد: امروزه با وجود شیوه های نوینی همچون ساعتهای زنگ دار و گوشیهای تلفن این روشها کمرنگ شده و بیشتر با تلفن همدیگر را برای سحر از خواب بیدار می کنند.

این پژوهشگر فرهنگ عامه به سفره هایی با رنگ غذاهای سنتی کرمانشاه در ماه مبارک رمضان اشاره کرد و بیان داشت: از خوردنی های ویژه این ماه حلیم با روغن کرمانشاهی است که مردم سعی می کنند حداقل چند وعده از این غذا استفاده کنند.

مردم کرمانشاه با خوردن «بژی» قوت می گرفتند تا ساعات روزه داری بتوانند گرسنگی را تحمل کنند

موزونی اظهار داشت: «بژی» که نوعی شیرینی محلی است برای قوت بیشتر روزه داران و تحمل گرسنگی مردم کرمانشاه در ماه مبارک رمضان از آن استفاده می کنند.

وی بیان داشت: خرما، ماست، شیر و شیر برنج، آش عباسعلی، آش ترخینه، خورشت خلال، سیب پلو، خوراک چنگال هم از خوردنی های این ماه هستند که به تناسب مورد استفاده قرار می گیرند.

آش 200 ساله عباسعلی هنوز هم در سفره افطار کرمانشاهیان دیده می شود

این پژوهشگر فرهنگ عامه در ادامه قدمت پخت آش عباسعلی را که یک آش محلی کرمانشاهی است 200 سال عنوان کرد و گفت: این آش در ابتدا توسط آشپزی متدین به نام عباسعلی به عنوان نذر پخت می شد و در مسجد بین روزه داران پخش می کرد.

موزونی افزود: از آن زمان به بعد پخت این آش در بین مردم کرمانشاه در ماه مبارک رمضان به آش عباسعلی معروف شد و الان مردم روزه دار با این آش افطار می کنند و یکی از آش های معروف ماه رمضان است.

وی یادآور شد: یکی از باورهای مختص کرمانشاهیان در گذشته این بوده که در پایان ماه مبارک و شب عید همه در انتظار دیدن ماه هستند و اولین کسی که هلال ماه شوال را ببیند به باور عامه به اندازه یک ماه روزه ثواب دارد و بنابرین دیدن هلال ماه در پایان ماه مبارک بسیار شیرین و دلچسب است.

هنوز هم اهالی برخی از روستاها و شهرهای کوچک در آیین های رمضانی بر عقیده پیشینیان هستند

موزونی اهمیت پرداخت فطریه را از آدابی دانست که بین مردم کرمانشاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است و گفت: مردم کرمانشاه از دیرباز رسم داشتند که مبلغ فطریه را شب قبل زیر بالش خود بگذارند و فردا قبل از نماز عید آن را به خانواده نیازمندی هدیه بدهند.

این پژوهشگر فرهنگ عامه در پایان خاطرنشان کرد: این شیوه اگر چه امروز در میان اکثریت کمرنگ شده اما هنوز افرادی در شهرهای کرچک و یا روستاها هنوز بر آن عقیده پیشینیانشان هستند.

 همانطور که گفته شد، بسیاری از آداب و رسوم ماه رمضان  یا فراموش شده و یا در آستانه فراموشی قرار گرفته است بنابر این ضرورت دارد برای ثبت و حفظ این میراث معنوی و گنجینه های ملی اقداماتی صورت گیرد.

انتهای پیام/

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۷۸۷۰۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تشییع پیکر شهید فرزین بلیان در کرمانشاه

پیکر شهید فرزین بلیان بعد از اقامه نماز جمعه بر روی دستان مردم شهیدپرور کرمانشاه تشییع شد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از کرمانشاه، پیکر مطهر شهید فرزین بلیان امروز _ جمعه چهاردهم اردیبهشت _ بر روی دستان مردم ولایتمدار و شهیدپرور کرمانشاه پس از اقامه نماز جمعه امروز با حضور نماینده ولی فقیه و امام جمعه و استاندار کرمانشاه و دیگر مقامات تشییع شد.

به گزارش ایمنا، بامداد پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه افراد ناشناس به برجک نگهبانی در هنگ مرزی «هنگه ژال» شهر بانه در استان کردستان تیراندازی کردند که در پی این درگیری سرباز وظیفه «فرزین بلیان» به شهادت رسید و ۲ سرباز وظیفه دیگر و یک نیروی کادری زخمی شدند که مجروحین این حادثه برای درمان به مراکز درمانی بانه منتقل شدند.

پیکر پاک و مطهر سرباز وظیفه «فرزین بلیان» عصر پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه با حضور فرمانده مرزبانی استان کردستان، هم‌رزمان و خانواده آن شهید والامقام، اقشار مختلف مردم شهرستان بانه، نیروهای نظامی و انتظامی و مسئولان نیز تشییع شد و پیکر مطهر به کرمانشاه منتقل که امروز تشییع و به خاک سپرده شد.

کد خبر 750337